Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabet Gücü: 2024 ve Ötesi
Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık ihracat hedefini belirledi. Ancak maliyet artışları ve döviz dalgalanmaları nedeniyle hedef 264 milyar dolara çekildi. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, rekabet gücünün zayıfladığını vurguladı.
Türkiye İhracat Hedefleri ve Rekabet Gücü: 2024 ve Ötesi
Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihracat geliri hedefi belirledi. Ancak yüksek enflasyon ve artan maliyetler nedeniyle hedef 264 milyar dolara çekildi. TİM Başkanı Mustafa Gültepe, ihracatçının rekabet gücünün zayıfladığını ifade etti.
2024 Hedefleri ve Düşen Rekabet Gücü
Türkiye, 2024 yılı için 267 milyar dolarlık mal ihracat geliri hedefi belirlemişti. Ancak yüksek enflasyonla birlikte artan maliyetler ve döviz fiyatlarının buna eşlik etmemesi, ihracatçının rekabet gücünü eritti. Bu nedenle hedef 264 milyar dolara çekildi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, bu durumu değerlendirerek, “Üretim maliyetlerinde dolar bazında Asya’daki rakiplerimizden yüzde 40-50, Avrupa’daki bazı ülkelerden ise yüzde 15-20 pahalıyız” dedi.
Gültepe, özellikle emek yoğun sektörlerde rekabetçiliğin zayıfladığını belirtti. Küresel pazarlarda talebin yavaş seyrettiği bir dönemde bu durum, hazır giyim, tekstil ve deri gibi sektörlerde pazar kayıplarına yol açtı. Bu kayıplar, üretimde ve istihdamda daralmayı beraberinde getirdi. İhracatçının 2024 yılında en çok girdi maliyetleri ile kur arasındaki makasın açılması nedeniyle zorlandığını ifade etti.
2025 Beklentileri ve Çözüm Önerileri
Başkan Gültepe, ihracattaki zafiyeti gidermek için 2025 yılında kamuoyundan beklentilerini dile getirdi. “İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor” dedi. Ayrıca, emek yoğun sektörlerde işverenin üzerindeki istihdam yükünün azaltılması gerektiğini vurguladı. “2025’te kur ve enflasyon paralel gitmeli” ifadesini kullandı.
Gültepe, 2025 ile birlikte bu sorunların aşılacağına inandığını belirtti. Hız kesen engellerin kaldırılması durumunda, Avrupa başta olmak üzere küresel pazarlarda talebin canlanabileceğini ifade etti. “2025’te 280 milyar dolarlık hedefi yakalayabiliriz” mesajını verdi.
Rekabetçi Kur ve Verimlilik
TİM Başkanı, “Türkiye rekabetçi kur, ucuz işgücü ile yoluna devam edemez” diyerek, ihracatın alarm verdiğini dile getirdi. İhracatçıların yüksek kur talebinin olmadığını, sadece enflasyonla kurun paralel hareket etmesini istediklerini belirtti. “2024’te ülkemizde dolar kurundaki yıllık artış yüzde 20 bile değil. Enflasyon ise yüzde 45 düzeyinde” dedi.
Gültepe, bu makasın kapanması gerektiğini vurguladı. Orta ve uzun vadede verimliliğin artırılması ve katma değerli üretim yapılması gerektiğini ifade etti. İhracatın ivmelenmesi için girdi maliyetleri ile kur arasındaki makasın daralması gerektiğini belirtti.
Jeopolitik Gelişmeler ve İhracat Performansı
TİM Başkanı, jeopolitik gelişmelerin ihracat performansına olumlu veya olumsuz yansımalarının olacağını belirtti. “Bu gelişmelerin nasıl seyredeceğini zaman içinde yaşayarak görebileceğiz” dedi. Ayrıca, ABD seçimleri sonrası Trump politikalarının Türk ihracatçısı için riskler taşıyabileceğini ifade etti.
Gültepe, “Donald Trump’ın ilk döneminde iki ülke arasında ticareti 100 milyar dolara çıkarma hedefi belirlenmişti” hatırlatmasını yaptı. Ancak Trump’ın yerli üretimi desteklemek için korumacılık önlemlerini artırmasının beklenildiğini belirtti. Bu durumun ihracat için olumsuz sonuçlar yaratma riski taşıdığını vurguladı.
Mısır’a Yönelik Yatırımlar ve Çözüm Önerileri
Hazır giyim sektöründeki bazı firmaların yatırımlarını Mısır’a kaydırdığını belirten Gültepe, “Firmaların Mısır tercihi, üretim maliyetlerinin bu ülkede Türkiye’ye göre çok cazip düzeylerde olmasından kaynaklanıyor” dedi. Mısır ile ABD arasındaki serbest ticaret anlaşmasının firmalara önemli avantaj sağladığını ifade etti.
Gültepe, Mısır’a giden firmaların geri dönmesi için Türkiye’de yatırım ortamının iyileştirilmesi gerektiğini belirtti. Üretim maliyetlerinin makul seviyelere gelmesi gerektiğini vurguladı. Bu sayede firmaların yeniden Türkiye’ye çekilmesi mümkün olabilir.
2025 Hedefleri ve Yeni Pazarlar
TİM, 2025 yılında hedef pazarları belirlemek için çalışmalarını tamamladı. Gültepe, “2024 yılında 58 ülkeye 117 ticaret ve 18 alım heyeti düzenledik” dedi. 2025 yılında heyet sayısının artırılması hedefleniyor. Küresel siyasi ve ekonomik konjonktürü dikkate alarak firmaların yönlendirileceği pazarlar belirlenecek.
Gültepe, Balkanlara yönelik açılım kapsamında Bulgaristan ve Arnavutluk gibi ülkeleri hedeflediklerini belirtti. Ayrıca, Türk Hava Yolları’nın doğrudan uçuş hattı açtığı Avustralya-Sydney'e ve Çin’e de heyet planlandığını ifade etti. E-ticaret heyetlerinin de 2025 yılında devam edeceği belirtildi.
