Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan geçtiğimiz günlerde ‘orta gelirliler’ için konut müjdesi geldi. Ancak, bu kampanya yüksek taksitler ve eleştirilerle gündemde. Bakanlığın Emlak Konut ile hayata geçirdiği kampanya, hangi ülkedeki orta gelir grubuyla Türkiye’deki grupların karıştırıldığı merak konusu oldu. Barınma krizi, dar ve orta gelirlileri en çok etkileyen durumlar arasında yer alıyor.
Kampanya ile 2+1 bir daire almak için 120 ay boyunca her ay 779 bin 959 TL ödemek gerekiyor. Açıklandığı günden bu yana eleştirilen kampanya, yine zenginlere yaradı. Proje, 24 farklı projeyi kapsıyor ve bunlardan biri de İstanbul Sarıyer’deki Seyrantepe Mahallesi’ndeki ‘Yeni Levent’ projesi. Projede 53 bin metrekarelik konut ve 12 bin metrekarelik okul alanı bulunuyor.
Proje, yaklaşık 1.200 konut içeriyor. 1+1 dairelerin fiyatı 23 milyon 467 bin liradan, 2+1 dairelerin fiyatı ise 35 milyon 510 bin liradan başlıyor. Projedeki 1+1 dairelerin Emlak Konut’un kampanyası dahilinde olmadığı öne sürüldü. 2+1 dairelerde ise iki ödeme seçeneği sunuluyor. Peşinatsız, yüzde 1.99 aylık faiz oranı ile 120 ay taksit seçeneği ile yapılan ödemelerde aylık taksit oranı 779 bin 959 TL olarak belirlenmiştir.
Böylece dairenin toplam fiyatı 93 milyon lirayı aşıyor. İkinci seçenekte ise peşinatsız alımlarda 6 ay sonra yüzde 30 ara ödeme yapılması gerekiyor. Yüzde 0.99 aylık faiz oranı ile 24 ay taksit seçeneği ile yapılan alımlarda 2+1 daire için aylık ödenmesi gereken taksit tutarı 1 milyon 168 bin lira 713 TL’ye yükseliyor. Bu durum, birçok vatandaş için ulaşılması zor bir hedef haline geliyor.
İktidarın orta gelirliler için duyurduğu kampanya, akıllara bu konutları alacak vatandaşların aylık gelirinin ne kadar olması gerektiği sorusunu getiriyor. Bankalar tarafından kredi hesaplaması yapılırken, hane gelirinin yüzde 50’sini geçmeyecek şekilde planlama yapılması dikkate alındığında, aylık 779 bin liralık taksitin ödenebilmesi için hanehalkının toplam gelirinin 1.5 milyonu bulması gerekiyor. Bu durum, birçok kişinin konut sahibi olma hayalini zorlaştırıyor.
Kısacası, bakanlığın açıkladığı kampanyaya göre Türkiye’de orta gelirli olabilmek için aylık toplam hane gelirinin 1 milyon 558 bin lirayı bulması şart. Bu rakam, birçok vatandaş için ulaşılması zor bir hedef olarak öne çıkıyor. Bu durum, konut alımında ciddi bir engel teşkil ediyor.
Proje alanı, önceki yıllarda polis lojmanları arazisiydi. Yaklaşık 1.500 lojman bulunuyordu. Ordu ve emniyete ait araziler gibi kamuya ait alanların ranta açılması, burada da yaşandı. Beşiktaş-Şişli-Sarıyer hattının ortasında bulunan Seyrantepe Polis Lojmanları arazisi, önce TOKİ’ye devredildi, ardından Emlak Konut’a geçti. Bu durum, kamu arazilerinin özel sektöre devredilmesi tartışmalarını da beraberinde getiriyor.
Proje inşa edilmesi için ihale düzenlendi ve ihaleyi DAP Yapı’nın iştiraki şirket kazandı. DAP Yapı, 2022’de araziye yapacağı lüks konut projesinin kapasite artışı için bakanlığa başvurdu. Projedeki konut sayısı, 453’ten 958’e çıkarıldı. Bu durum, konut projelerinin artışını ve lüks konutların inşasını teşvik ediyor.