Türkiye'de KOBİ'lerin Zombi Şirket Olma Riski Artıyor
Türkiye ekonomisinde KOBİ'lerin durumu giderek kötüleşiyor. Zombi şirketlerin sayısı artarken, yüksek faiz oranları ve batık krediler endişe yaratıyor. Ekonomistler, bu durumun sürdürülebilirliğini sorguluyor.
Türkiye'de KOBİ'lerin Zombi Şirket Olma Riski Artıyor
Türkiye ekonomisinde üretim, istihdam ve ihracatta önemli bir yer tutan küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ) suni teneffüs ile hayatta tutulmaya çalışıldıkça, Türkiye zombi şirketlerin en fazla olduğu ülkeler arasına girdi. Finansal açıdan sağlıklı olmayan ve iflas riskiyle karşı karşıya kalan ancak hala faaliyette olan zombi şirketler, yapılandırılan ve yakın izlemeye alınan kredilerle ayakta kalabiliyor. Ekonomistlere göre, buradaki kilit nokta yüksek faizle yapılandırılan borçların bankacılık sisteminde ne kadar daha yüzdürüleceği.
Buz dağının görünen kısmında ise 4.4 trilyon liralık KOBİ kredisi borcu ile 95 milyar liraya ulaşan batık kredi hacmi var. KOBİ kredilerinin yüzde 52’sini veren kamu mevduat bankalarında takipteki alacak oranının bir yılda ikiye katlaması dikkat çekiyor. BDDK verilerine göre son bir yılda kamu bankalarında KOBİ kredileri yüzde 30 oranında artış gösterirken, takipteki alacaklar yüzde 113 seviyesinde arttı.
Kamu Bankalarının Rolü
Şirketlerin batmasını engellemek adına, zombi şirketlerin borçlarının bir şekilde yüzdürüldüğünü söyleyen Ekonomist İnan Mutlu, kamu bankalarındaki batık KOBİ kredilerinin özel bankalara göre çok daha yüksek olmasını şöyle açıkladı: “Şimşek ve yönetimi kredi kanallarının daraltılması konusunda politika belirlemeye çalışırken; kamu bankaları ise belirli ölçüde zombi şirketlerin kredilerini, siyasi gerekçelerle yapılandırmaya ya da yeni krediler sunmaya devam ediyor.”
Bu durum, bankacılık sisteminin sağlığını tehdit eden bir unsur olarak öne çıkıyor. Kamu bankalarının bu yaklaşımı, zombi şirketlerin ayakta kalmasına olanak tanırken, ekonomik istikrarı da tehlikeye atıyor. Ekonomistlerin bu konudaki endişeleri giderek artıyor.
KOBİ'lerin Nakit Akışı Sorunları
Ekonomist Erol Taşdelen, yüzde 50-60’dan TL kredi kullanan KOBİ’lerin tüm nakit akışlarının bozulduğunu belirtiyor. Bankalardan kredi alamayanların ise yüzde 75-80 faizle faktoring kullanmak zorunda kaldığını ifade ediyor. “Bu oranlara hiçbir firma dayanamaz” diyen Taşdelen, IMF’nin Türkiye raporlarında sorunlu kredilerin oranını yüzde 13 olarak bildirdiğine işaret ediyor.
Bu oran, sıkıntıların devam edeceğinin göstergesi olarak değerlendiriliyor. KOBİ’lerde aşırı bir ‘zombi’ firma yoğunlaşması yaşanıyor. Şehirlerin ana caddelerindeki tabelaların önümüzdeki 2 yılda en az yarısı değişecek” şeklinde uyarılarda bulunuyor. Bu durum, Türkiye ekonomisinin geleceği açısından ciddi bir tehdit oluşturuyor.
