Elektrik Tarifelerinde Şok Artış: Dağıtım Bedeli Yükseldi
Yeni elektrik tarifesi ile dağıtım bedeli, enerji bedelinin üç katına çıkarak Türk halkını zor durumda bıraktı. 5 Nisan 2025'ten itibaren geçerli olacak zamlar, fatura toplamını önemli ölçüde artıracak.
Elektrik Tarifelerinde Şok Artış: Dağıtım Bedeli Yükseldi
Yeni elektrik tarifesi ile dağıtım bedeli, enerji bedelinin üç katına çıkarak Türk halkını zor durumda bıraktı. 5 Nisan 2025'ten itibaren geçerli olacak zamlar, fatura toplamını önemli ölçüde artıracak. Dağıtım bedelinin artışı, özellikle dar gelirli vatandaşları olumsuz etkileyecek.
Tarife Değişikliği ve Etkileri
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından açıklanan yeni elektrik tarifesi, 5 Nisan 2025'ten itibaren geçerli olacak. Bu değişiklikle birlikte, konutlarda tüketilen elektrik enerjisine yüzde 25 zam yapılacak. Dağıtım bedeli, asıl enerji bedelinden yaklaşık üç kat daha yüksek bir düzeye ulaştı. Böylece, Türk halkı elektriğin kendisine ödediğinin yaklaşık dört katını dağıtım şirketlerine ödemek zorunda kalacak.
Yeni tarifeye göre, konutlar için günlük 8 kWh olarak belirlenen limitin altında kalan abonelere uygulanan perakende enerji bedeline zam yapılmayacak. Ancak yüksek kademedeki abonelere uygulanan birim fiyat, yüzde 16,1 artışla 1,61546 TL’ye yükseltildi. Dağıtım bedeli ise yüzde 34,5 artışla 1,836166 TL’ye çıkarıldı. Bu durum, fatura toplamına yüzde 25 zam yansımasına neden oldu.
Fatura Artışları ve Dağıtım Bedeli
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) hesaplamalarına göre, dört kişilik bir ailenin asgari yaşam standartlarını korumak için aylık 230 kWh enerji tüketmesi bekleniyor. Bu durumda, fatura toplamı 595,8 TL’ye yükselecek. Faturanın yalnızca yüzde 19,1’i enerji bedelinden oluşacakken, dağıtım bedelinin payı yüzde 70,9’a ulaşacak. Ayrıca, fatura tutarının yüzde 10’unu fon ve vergiler oluşturacak.
Nisan 2021’de dört kişilik bir ailenin elektrik asgari faturası 183,4 TL düzeyindeydi. Bu dönemde dağıtım bedelinin payı yüzde 31 iken, Nisan 2025 itibarıyla bu oran yüzde 70’i aşacak. Fatura toplamındaki artışın büyük bir kısmı dağıtım bedellerinden kaynaklanıyor. Dağıtım bedelindeki artış, enerji bedelinin artışından çok daha fazla oldu.
Dağıtım Şirketleri ve Özelleştirme Süreci
Türkiye’de elektrik dağıtım hizmetleri, 21 bölgede faaliyet gösteren 21 özel şirket tarafından sağlanıyor. Bu şirketler, belirli bir coğrafi bölgede tekelleşmiş durumda. Dağıtım faaliyetlerinin özelleştirilmesi, elektrik piyasasının daha etkin ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşmasını hedefliyor. Ancak bu süreç, tüketicilere yansıyan fahiş fiyatlarla sonuçlanıyor.
EMO, dağıtım bedelindeki aşırı artışın, hizmetin fahiş fiyatla verildiğinin temel göstergesi olduğunu belirtiyor. Ucuz, kaliteli ve güvenilir enerjiye erişim, tüm yurttaşlar için temel bir hak olarak değerlendiriliyor. EMO, enerji alanında özerk bir yönetim oluşturulması gerektiğini vurguluyor.
Sonuç ve Öneriler
Son elektrik tarifesi değişikliği, Türk halkının elektrik faturalarını önemli ölçüde artıracak. Dağıtım bedelinin artışı, özellikle dar gelirli vatandaşları zor durumda bırakacak. EMO, dağıtım şirketlerine kaynak aktarımının sona ermesi gerektiğini savunuyor. Enerji üretim maliyetlerinin artmadığı koşullarda bile dağıtım bedeline zam yapılması, haksız bir durum olarak nitelendiriliyor.
Gelecekte, enerji sektöründe daha adil bir yapı oluşturulması için kamulaştırma önerileri gündeme alınmalıdır. Arz güvenliğini sağlamak ve toplam maliyeti düşürmek için özelleştirilen üretim tesisleri ve dağıtım bölgelerinin kamulaştırılması acilen ele alınmalıdır.
