BYD'nin Türkiye Yatırımı Kauçuk Sektörünü Canlandıracak
Çinli BYD'nin Türkiye'deki yatırımları, kauçuk sektöründe önemli bir hareketlilik yaratma potansiyeline sahip. Sektör, döviz kuru baskısı ve maliyet artışları ile mücadele ederken, BYD'nin iç pazara katkısı bekleniyor.
BYD'nin Türkiye Yatırımı Kauçuk Sektörünü Canlandıracak
Çinli BYD’nin Türkiye’deki yatırımları, kauçuk sektöründe önemli bir hareketlilik yaratma potansiyeline sahip. Sektör, döviz kuru baskısı ve maliyet artışları ile mücadele ederken, BYD'nin iç pazara katkısı bekleniyor. Türkiye kauçuk sektörü, 2024'te ihraç birim fiyatında %5’e yakın bir kayıp yaşadı. Dış pazarlarda zayıflayan sektör, BYD’nin yatırımları ile iç pazarda canlanma umudunu taşıyor.
Kauçuk, savunma sanayi, otomotiv, inşaat makineleri, medikal, tarım ve hayvancılık gibi birçok sektörde geniş bir kullanım alanına sahiptir. Elektrikli araç yatırımları ile büyüyen bu alan, dünya kauçuk pazarının 50 milyar doların üzerinde bir ticaret hacmi yaratmasına katkıda bulunuyor. Türkiye’de ise 6,5-7 milyar dolarlık bir kauçuk pazarı bulunuyor.
BYD'nin Yatırımları ve Sektör Üzerindeki Etkisi
Kauçuk Derneği Başkanı Özcan Doğu Kaya, BYD’nin iç pazardan tedarikinin sektördeki yapıyı değiştirebileceğini belirtiyor. Talep olması durumunda sektör kapasitesinin bu talebi karşılayabilecek güçte olduğunu ifade ediyor. Kaya, “Burada önemli olan BYD’ye Türkiye’den metal aksamlar, plastik aksamlar, kauçuk aksamlar, otomotiv yedek parçaları gibi ne kadar ara mal tedarik edeceğimiz.” dedi.
BYD’nin Türkiye’ye gelmesi, sektör adına avantajlı bir durum olarak değerlendiriliyor. Kaya, yerli tedarik şartının yüksek oranda olduğunu duyduklarını ve bu konuda çalışmalar yaptıklarını belirtiyor. Ayrıca, otomotiv sektörüne çalışan firmaların listesinin BYD’ye gönderildiğini de ekliyor.
İhracat ve Pazar Dinamikleri
Türkiye kauçuk sektörü, Avrupa’dan sonra hacimsel olarak ikinci büyük üretici konumundadır. Direkt ihracatın 4 milyar doları bulduğu belirtiliyor. Kaya, “Kauçuk, 4 milyar dolarlık direkt ihracatı olan bir sektör.” diyerek, otomotiv ve beyaz eşya gibi ürünlerle dolaylı yapılan ihracatın da eklenmesiyle rakamın çok daha yüksek olduğunu ifade ediyor.
2024’te sektör ihracatında bir daralma yaşandığına dikkat çeken Kaya, “Biz önemli bir üretici ve ihracatçıyız. Ancak katma değerimiz, AR-GE ve markalaşmamız yeterli seviyede değil.” diyerek, yüksek üretim hacminden devam etmek zorunda kalındığını vurguluyor.
İthalat Bağımlılığı ve Maliyetler
Türkiye’de kauçuk hammaddesi üretilmediği için sektörün hammaddede %98-99 ithalata bağımlı olduğu belirtiliyor. Kaya, “2024'te işçilik, hammadde, finansman maliyetlerimiz hatırı sayılır bir şekilde arttı.” diyerek, maliyetlerin artmasına rağmen satış birim fiyatlarının düştüğünü ifade ediyor.
İthalatta ham maddenin birim fiyatlarında artış olduğuna dikkat çeken Kaya, “Fakat sektör olarak ürettiğimiz ürünlerin ihraç birim fiyatını maalesef istediğimiz seviyede artıramadık.” yorumunu yapıyor. Kauçuk sektörünün araç lastikleri ve araç dışı olarak ikiye ayrıldığını belirtiyor.
Avrupa'daki Durgunluk ve Gelecek Beklentileri
Türk kauçuk sektörünün ihracatının %65’inin Avrupa’ya, özellikle de Almanya’ya yapıldığı ifade ediliyor. Kaya, “Almanya başta olmak üzere Avrupa otomotiv sektöründe büyük bir durağanlık yaşanıyor.” diyerek, bu yavaşlamanın 2025’te olumsuz etkiler yaratabileceğini belirtiyor.
Otomotiv üretiminde Çin’in hızlı ilerlediğini vurgulayan Kaya, “Dünyada otomotiv üretiminin Çin’e kayması bizim için büyük sıkıntı, büyük risk.” diyerek, Türk firmaların potansiyel yaratmak zorunda olduğunu ifade ediyor.
Kriz Döneminin Etkileri
Kaya, “Bu dönemde her şey çok hareketli, konsantrasyon zor. Sanayici işine odaklanamıyor.” diyerek, kriz dönemlerinin her zaman kötü olmadığını belirtiyor. Verimsizlerin elenmesinin faydalı olabileceğini ifade ediyor.
Ancak, endişelerinin verimsizlerin elenip elenmediği veya farklı sebeplerden dolayı elenen firmalar olup olmadığı olduğunu vurguluyor. Kriz dönemlerinde başarılı olabilen bir toplum olduklarını belirtiyor.
