2024 yılı vergi düzenlemeleri, birçok istisnanın kaldırılmasıyla dikkat çekti. Ancak, bu değişikliklerin etkisi 2025'te hissedilecek. Kurumlar vergisi artış hedefleri ve maliye politikası hedefleri üzerine detaylı bir inceleme.
2024 yılı, vergi mükellefleri için oldukça hareketli geçti. Birçok vergi istisnası kaldırıldı veya daraltıldı. Ancak, bu düzenlemelerin çoğunun vergi tahsilatı üzerindeki etkisi 2025 yılından itibaren hissedilmeye başlanacak. 2025 yılı bütçe kanununa göre, Maliye’nin kurumlar vergisi ile ilgili beklentileri oldukça düşük. 2024 yılı Kasım ayı bütçe gelir gerçekleşmelerine göre, kurumlar vergisinde 11 aylık gerçekleşme oranı yüzde 34 seviyesinde kalmış ve 2023’ün aynı dönemine göre yüzde 30,5 azalmıştır.
2025 bütçesinde kurumlar vergisi artış hedefi yüzde 30 olarak belirlenmiş. Bu durum, yapılan değişikliklere rağmen önemli bir artış beklenmediğini göstermektedir. Orta Vadeli Programa (2025-2027) baktığımızda, vergi yükü oranının 2023 yılında yüzde 16,8 iken, Program döneminde yüzde 18 olması hedeflenmektedir. Vergi tabanının genişletilmesi ve vergilemede gönüllü uyumun artırılması yönünde çalışmalar sürdürülecektir.
Maliye Bakanı, etkin olmayan istisna, muafiyet ve indirimlerin kaldırılmasına devam edileceğini her fırsatta vurgulamaktadır. Kayıt dışılıkla mücadele etkin bir şekilde sürdürülecek. Orta vadede doğrudan vergilerin payının artırılması hedeflenmektedir. Gelir, kurumlar ve katma değer vergileri kanunlarının güncellenmesi yönünde düzenlemeler hayata geçirilecektir. Bu hedefler çerçevesinde “vergide sadeleşme” adı altında çalışmalar başlamıştır.
2025 beklentileri arasında dolaysız vergilerin payını artırma hedefi öne çıkmaktadır. Ancak, bugüne kadar yapılan düzenlemeler ve vergi denetimini yaygınlaştırma çabaları, vergi gelirlerinde önemli bir artış sağlamamıştır. Vergi denetiminin ana amacı tahsilatı artırmak değildir. Bu nedenle, 2025 yılında radikal kararlar alınması ihtimali bulunmaktadır.
Enflasyon düzeltmesi, Maliye’nin beklediğinin aksine gelir ve kurumlar vergisinde bir artış sağlamamış, hatta önemli düşüşlere neden olmuştur. Resmi enflasyon oranlarının düşmesiyle birlikte taşıma katsayıları düşük kalacak ve vergisel etkisi sınırlı kalacaktır. Bu nedenle, mükellefleri enflasyon düzeltmesinden kurtarmanın zamanı gelmiştir. Ancak, öz kaynakları yüksek olan mükelleflerin avantajları göz önünde bulundurularak uygulama isteğe bağlı hale getirilebilir.
2025 yılının ilk yarısında yeni bir torba yasa beklenmektedir. Bu yasa, bazı istisna ve indirimleri kaldıracak veya daraltacak düzenlemeleri içerebilir. Özellikle KDV ile ilgili düzenlemelerin yapılması beklenmektedir. Ayrıca, borç yapılanması şeklinde bir düzenleme yapılması yüksek bir olasılık olarak değerlendirilmektedir.
Kredi faizlerinin yüksek olduğu bu dönemde, vergi ve sigorta borcu olan mükelleflerin rahatlatılması gerekmektedir. Maliye ile mükellefler arasında yaşanan ihtilaflar son dönemlerde artış göstermiştir. Dava sayılarının artmasında son yasal düzenlemeler ile Maliye’nin tebliğ bazındaki yaklaşımının etkisi büyüktür. Uzlaşmada yapılan son değişiklikler nedeniyle dava sayılarının daha da artması beklenmektedir.
Çıkarılması muhtemel yapılandırma yasasının kapsamına dava, uzlaşma ve tarh aşamasındaki işlemlerin de dahil edilmesi isabetli olacaktır. Başta finansman gider kısıtlaması olmak üzere, mevzuatımızda sadeleşme bekleyen birçok sorun bulunmaktadır. Uyuşmazlık sayısını azaltacak düzenlemelere acilen ihtiyaç vardır.
2025 yılında uygulanacak yurt içi asgari kurumlar vergisi ile ilgili önemli sorunlar bulunmaktadır. Vergi istisna, muafiyet ve indirimler üzerinden vergi almayı öngören düzenlemeler, kamuoyu desteğinden mahrum kalmaya mahkumdur. Maliye, geçmiş yıl zararlarını mahsup ettirmeme ısrarından vazgeçmelidir. Aksi takdirde, çok sayıda uyuşmazlık yaşanması kaçınılmaz olacaktır.
2024 yılı, vergi mükellefleri ve mali müşavirler için oldukça zor geçti. 2025 yılının tüm vergi mükellefleri için sakin ve huzurlu geçmesini dilerim. Vergi sisteminin daha adil ve şeffaf bir yapıya kavuşması için gerekli adımların atılması önemlidir.